Schrijvers prentenboek Marten Toonder -een dubbel denkraam-
Staat: als nieuw
Uitgever: De Bezige Bij Amsterdam
ISBN: 978 90 234 7382 4
Aanvullende informatie
INLEIDING:
Wie Marten Toonder zegt, denkt allereerst aan Olivier B. Bommel en Tom Poes. Vrijwel iedere Nederlander kent deze twee hoofdfiguren van de strips uit de krant of de Doruiui Duck, of anders wel van de film Als je begrijpt wat ik bedoel. Bommel is Toonders belangrijkste strip, en het
omvangrijke Bommel-oeuvre toont zijn dubbeltalent in volle glorie: enerzijds bevat dat tekeningen met prachtig inktwerk, anderzijds tekst met virtuoos taalgebruik, waarin dan ook nog de maatschappij de spiegel der satire wordt voorgehouden - een unieke combinatie van
eigenschappen die maakt dat deze strip tot de literatuur wordt gerekend.
Maar Toonders veelzijdigheid beperkt zich niet tot Bommel en Tom Poes. Hij maakte en was betrokken bij de vervaardiging van nog veel meer strips, cartoons, il- lustraties, spotprenten, boekomslagen, korte verhalen, gedichten, tekenfilms, en een autobiografie. De hoeveelheid van dit alles is overweldigend, en toont een bijzonder getalenteerde man met een enorme werklust. In al dit werk is een duidelijke ontwikkeling aanwezig. Een ontwikkeling van tekenaar van kinderstripjes tot literator, van vrij primitief tekenwerk tot ultieme verfijning en beheersing, van oppervlakkige scherts tot een bijzondere combinatie van subtiele humor, romantiek en diepgang.
Dit Schrijversprentenboek laat niet alleen het werk van Marten Toonder zien, maar toont hem ook als persoon aan de hand van de vele foto's die er in zijn leven van hem gemaakt zijn, en kan dus worden gezien als een 'biografie in beeld'. Al die beelden vertellen samen het verhaal van een betrekkelijke armoedzaaier die zich in de vooroorlogse crisistijd opwerkte tot directeur van een grote strip- en tekenfilmonderneming, om te eindigen als heer van stand in een Iers landhuis, geëerd en gelauwerd, tot hij als hoogbejaarde man niet meer scheppen kon.
Dit boek ziet het levenslicht in het Toonderjaar zora, waarin zijn honderdste geboortedag wordt gevierd met allerlei activiteiten, waaronder drie grote tentoonstellingen in het Belgisch Stripcentrum in Brussel, het Nederlands Stripmuseum in Groningen en het Letterkundig Museum in Den Haag. Dit boek verschijnt ter gelegenheid van de opening van de tentoonstelling Marten Toonder. Een dubbel denkraam in het letterkundig Museum, maar sluit aan bij alledrie deze exposities. Veel van het gebruikte materiaal is afkomstig uit de Toonder-collectie die het Letterkundig Museum beheert. Het is echter meer dan een tentoonstellingscatalogus: het is vooral bedoeld als een boek op zichzelf. Op hetzelfde moment verschijnt ook de biografie van Wim Hazeu, waarmee dit boek als complementair kan worden beschouwd: een kijkhoek naast een leesboek. De schepper van een oeuvre dat zo sterk uit tekst én beeld bestaat, verdient allebei.
Klaas Driebergen