Heer Bommel Volledige werken deel 15

Staat: als nieuw
Uitgever: Uitgeverij Panda, Den Haag
Uitgifte: Feb 1993
Matla catalogus: 114.15
ISBN: 9064382158

Aanvullende informatie

Voorwoord Marten Toonder

Heer Bommel en het mengeldier
Deze waar gebeurde geschiedenis behandelt de moeilijkheden die er aan het schrijven van memoires kleven. Zo op het oog is het een eenvoudige vertelling, maar de oplettende lezer kan er gemakkelijk doorheen kijken. De sleutel schuilt in het begin, waar heer Bommel verward zit tussen allerlei mooie en rijpe invallen van een heer van stand, zodat hij aan de bediende Joost vraagt om daar even een beetje orde in te brengen. Maar de eenvoudige knecht wordt afgeleid door een raar, wit hoofddeksel, dat hij in bruikleen krijgt, en dat een eigen leven gaat leiden als hij het in de kelder moet opbergen, waar heer Ollies oude herinneringen liggen. Dit veroorzaakt heel wat verwarring, vooral omdat blijkt, dat de autobiograaf niet genoeg naar buiten heeft gekeken, en bovendien de voordeur gesloten hield voor leveranciers. Dit alles houdt een goede les in voor schrijvers van memoires. Heer Bommel leert er bijvoorbeeld uit, dat men beter naar de toekomst kan kijken dan naar het verleden. Een typisch Bommeliaanse zienswijze.
Tenslotte is het geen wonder, dat de fraaie, witte hoofdbedekking van de overvraagde knecht door de ontwikkelde oerkrachten in het water is gevallen, en besmeurd is door heer Ollies herinneringen.
Het gegeven is wel aardig, maar soms wat uit de hand gelopen, omdat er steeds doorheen gebeld werd.

Tom Poes en de split-erwt
Ook dit is een goed gegeven, dat enigszins oppervlakkig aandoet, doordat het hoogtepunt er veel te snel doorheen gejaagd is.
En de zwarte bloem van Barzabel is te gemakkelijk. De oorzaak van deze mankementen in een goed idee zit in het feit, dat het gegeven niet om een magische behandeling vraagt, maar om een wetenschappelijke. Het is professor Prlwytzkofski, die dit inziet, maar naar hem wordt weer niet geluisterd.

Heer Bommel en de achtgever
Een prettig verhaal, al zeg ik het zelf. Het loopt consequent van A naar Z en er zijn weinig mogelijkheden onbenut gelaten. Trouwens, de edele heer Ping Po bezit de wijsheid en beheersing, die de bejaarde oosterling in vroegere tijden plachten te sieren, zodat hij in staat is de woorden van heer Bommel in het juiste daglicht te plaatsen. 'Uw antwoord klinkt als een klepel van een gebarsten klok van grote schoonheid' , zegt hij.

Heer Bommel en de Zwarte Zwadderneel
Op een zeker ogenblik in heer Bommels loopbaan begon de afwezigheid van wereldbeschouwelijkheid en moralisatie om een geestelijk leidsman te vragen. Dat was vooral toen hij tot voorzitter van een commissie tot bestrijding van de narigheid benoemd werd. 'Voor iemand van mijn stand is het moeilijk te begrijpen, dat er zoveel slechtheid bestaat', zegt hij. 'Men staat ervan te kijken.'
Deze uitspraak duidt natuurlijk op een zeer oppervlakkig inzicht en grote winderigheid. Het bakervers, dat Joost daarop ten gehore brengt, getuigt eveneens van een gebrek aan begrip van de diepere waarheden des levens, en zelfs op bijgeloof.
Het optreden van de eerwaarde Zwadke Kornelisz was dan ook onvermijdelijk. Ik haast mij echterte verklaren, dat hij het Geloof uitdraagt zonder tot één bepaalde Kerk te behorengewoonten en behoudzucht. Het hele bestaan wordt tot een sleur, die
er de betekenis aan ontneemt. 'Ik houd ervan om alles te laten zoals het was', zegt heer Bommel daarover in het begin. Zoals uit het vorige verhaal ook al bleek, maakt hij een soort overgangscrisis door, en het is dan ook geen wonder, dat een ontboden geneesheer verstening constateert. Dit verslag bevat de martelgang van heer Olivier om zijn gewone soepelheid terug te vinden - en ik kan zonder zelfverheffing zeggen, dat hem niets bespaard wordt.

Greystones, 11 december 1992

Afbeeldingen