Heer Bommel Volledige werken deel 09

Staat: Marten Toonder
Uitgever: Uitgeverij Panda, Den Haag
Uitgifte: OctOctOctOct 1996199619961996
Matla catalogus: 114.9
ISBN: 9064382093

Aanvullende informatie

Voorwoord Marten Toonder

Tom Poes en eh ... dinges
Het is duidelijk dat de schilder Terpen Tijn in deze vertelling een belangrijke rol speelt. Alleen een kunstenaar van formaat kan belangrijke zelfstandige naamwoorden zo onverschillig afdoen. Het merkwaardige van de geschiedenis is echter dat niet de artist zelf de hoofdrol speelt. Het is een van zijn gereedschappen dat de kracht van de meester in zich heeft opgenomen; dat gebeurt vaak in zijn kringen.
Het is natuurlijk heer Ollie die het slachtoffer van het verschijnsel wordt, omdat zijn kringen van een geheel ander soort zijn. De moraal van deze eenvoudige vertelling is dan ook dat men geen mooi weer moet spelen met het ingewerkte materiaal van een vakman.

Heer Bommel en de Partij van de Blijheid; Wie denkt hier een oppervlakkig verhaaltje aan te treffen vergist zich. Onder een vrolijke naam verbergen zich ellende en leed. Het is heel leerzaam om er kennis van te nemen, omdat de Rommeldamse gebeurtenissen nog steeds om ons heen plaatsgrijpen zonder dat iemand erbij stilstaat. Zelfs voor heer Ollie heeft het even geduurd, voordat hij door Tom Poes op een misstand werd gewezen. En Wammes Waggel is niet de enige hooggeplaatste die door zijn hobbelpaard zakt. Ik waarschuw maar even, terwijl de eenvoud van tekst en tekening mij niet ontgaat, zodat ik er even de vinger op leg. Ook op de ambtenaar eerste klasse Dorknoper trouwens. Hij wordt hier als bejaarde klerk ten tonele gevoerd.

Tom Poes en Mom Bakkes:
Een eenvoudige geschiedenis, die zijn waarde ontleent aan de schaafsteen, die op voorspellende wijze bedreigd wordt met verdwijning. 'Kunsten en wetenschappen zullen als dorre bladeren door de winden van de tijd worden meegevoerd en hier zal niets dan een dorre woestijn achterblijven, waarin de stemmen zullen klinken als het huilen van de jakhalzen.' Dit was de sombere waarschuwing van een naamloze dwerg, die op de deur klopte toen de markies De Canteclaer het gedicht 'De klop van Zwabbemeel' voordroeg. Deze feiten alleen al zullen menige vraag oproepen, en tot nadenken stemmen. Bij mij ook trouwens. Waarom duurde het zes jaar voordat de markies zijn gedicht over Zwaddemeel voltooide? Was hij het vergeten? Heer Bommel en de kneep van Knipmenis De rentmeester in dit verhaal vertoont enige gelijkenis met de minister die in die tijd de belastingen regelde. Dat maakt het verhaal zwak, want wie stelt er nu belang in de belastingen van een lang vervlogen tijd? Het is dan ook weer heer Bommel, die door een plotseling en diep inzicht de geschiedenis zin geeft, terwijl Tom Poes de omstreden rentmeester eruit verwijdert.

Tom Poes en de geheimzinnige gaper
Er was een tijd dat iedere drogisterij gesierd werd door een houten kop met een gapende mond. Deze versiering trok de opmerkzaamheid van magister Hocus Pas, die het beeld gebruikte bij zijn zwarte kunsten. Daarmee wilde hij de stad in zijn macht krijgen, want in die dagen was macht nog de meest aantrekkelijke eigenschap voor deze onaangename figuur.
Hoewel Tom Poes en heer Bommel een belangrijke rol in deze gebeurtenis spelen, is het toch de ambtenaar eerste klasse Dorknoper, die door gemeentelijke verordeningen een einde aan de zwarte kunsten maakt. Het is merkwaardig hoe deze bejaarde klerk zich ontwikkeld heeft sinds zijn vadsige rol in enige verhalen geleden.

Greystone, 30 juli 1996

Afbeeldingen