Wat je gelooft is waar

Staat: nieuw
Uitgever: Uitgeverij Cliché, Maarsen
ISBN: 978 90 826938 7 4

Aanvullende informatie

Wijze woorden van een heer.

De taaltuin van Toonder ligt vol schatten. Sommige schatten liggen aan de oppervlakte, andere liggen dieper weg. Wie enig graafwerk verricht, raakt onder de indruk van zijn taal.

Marten Toonder is een van de schrijvers geweest die mij geleerd heeft dat taal meer is dan communicatie en het doen van mededelingen. Het is kunst van hoog mveau.
Toonder heeft mij geleerd hoe mooi de Nederlandse Taal is. Op die taal mogen we trots zijn.

Enige zorg over dat taalgebruik is er zeker. De actieve taalschat van veel Nederlanders is er niet op vooruitgegaan o.a. door de moderne media, die niet uitnodigen tot diepzinnige uitdrukkingsvaardigheid. Het zij zo. Des te belangrijker is dat wij onze grote schrijvers in deze tijd in ere houden als belangrijke cultuurdragers.
Daarom mag het magistrale werk _van Toonder niet naar de achtergrond verhuizen.

Met deze lof aan Toonder wil ik andere schrijvers niet tekort doen, maar zeker hoort hij thuis in de eregalerij van de grootste Nederlandse auteurs van de 20ste eeuw. Schrijvers als Gerard van 't Reve en Jan Wolkers vonden dat Toonder de P.C. Hooftprijs had moeten krijgen. Wolkers heeft onder meer om die reden zijn P.C. Hooftprijs geweigerd. Dat zegt dus wel iets.

Toonder was natuurlijk ook een begenadigd tekenaar. De grondslag van de meer dan 40.000 tekeningen van de Bommelsaga is van hem, maar zeker ook moeten wij de medetekenaars prijzen voor de vormgeving van de tekeningen bij de verhalen.

In zekere zin heeft Toonders tekentalent zijn erkenning als schrijver vertraagd. Tot in de zestiger jaren waren er Neerlandici die met een zekere minachting over het werk van Toonder spraken: het waren toch maar stripverhaaltjes!
Die misvatting is nu wel overwonnen. Toonder heeft zich een grote plaats verworven in de Nederlandse literatuur.
Vertalingen van zijn werk zijn er vele geweest en nog steeds worden er pogingen ondernomen. Het is moeilijk, want bij vertalingen gaat er zoveel verloren van zijn prachtige taal, zijn archaïsmen, zijn nieuwe woorden, maar ook heeft de inhoud er vaak onder te lijden. Toch blijven wij hopen dat ooit de Bommelsaga gerekend gaan worden tot de wereldliteratuur. Een te hoge verwachting? Misschien. In ieder geval is de literaire wereld er over eens dat de vertalingen in het Duits van Jacqueline Crevoisier uitmuntend zijn. Dus, wie weet? Er is hoop!
Het voor u liggende boek is samengesteld uit twee boeken die eerder van mijn hand verschenen: 'De Breinbaas van Bommelstein' en 'Zeg nu zelf', het citatenboek. Maar het is toch een geheel nieuw boek geworden waarin voortschrijdend inzicht geleid heeft tot andere teksten en bovendien zijn de citaten uitgebreid en nu voorzien van veel illustraties.
De titel 'Wat je gelooft is waar' is een uitspraak van Wammes Waggel. Vergist u zich niet: deze wat simpele figuur doet soms de diepzinnigste uitspraken, waarschijnlijk in zijn onschuld. Maar laten we niet vergeten dat de uitspraak tenslotte niet van Wammes Waggel is, maar van zijn schepper Marten Toonder en dan weten we: er zit meer achter. In de verhalen 'De kwinkslagen' (BV138) en in 'De antiloog' (BV 171) komt deze uitspraak van Wammes Waggel voor.

Dankwoord
Ton Mackaaij van uitgeverij Cliché ben ik zeer erkentelijk voor de mogelijkheid die hij mij bood om op geheel eigen wijze dit boek samen te stellen. Mijn vrouw Marian heeft uren doorgebracht met het corrigeren van door mij gemaakte type- en andere fouten, die nu
eenmaal gemaakt worden bij het schrijven van zo'n werk. De hulp van Paul Verhaak bij het zoeken naar en plaatsen van gepaste illustraties is van zo'n grote belang geweest dat het boek er waarschijnlijk nooit zou zijn gekomen als hij niet zijn inzet en kundigheid aan deze uitgave had
geschonken. Ook zijn adviezen heb ik zeer op prijs gesteld.
Beste, oplettende lezer, u bedankt dat u dit boek hebt opengeslagen. Ik hoop dat u verrijkt wordt door de kunstenaar 'Toonder, die wij nooit mogen vergeten.

Pim Oosterheert
Zoeterwoude, augustus 2017

Afbeeldingen